بیماریهای سیاهرگ
ترومبوز سیاهرگهای عمقی به معنای تشکیل لخته خونی در دیواره داخلی یک سیاهرگ عمقی است. این اختلال که به DVT معروف است، بیشتر سیاهرگهای اندام تحتانی را درگیر میکند. ایجاد لختههای خونی در مسیر عروق خونی اندامها، باعث اختلال جریان خون شده و در نتیجه منجربه انسداد نسبی یا کامل عروق خونی میگردد. اگرچه ترومبوز سیاهرگی (وریدی) عمقی بیشتر در سیاهرگهای اندام تحتانی اتفاق میافتد ولی گاهی اوقات این اتفاق در اندام فوقانی نیز رخ میدهد.
علل اصلی ایجاد لخته در عروق خونی
• رکود جریان خون
• افزایش انعقادپذیری
• اسیب دیواره سیاهرگ
عوامل افزایش خطر
• پس از اعمال جراحی (به ویژه جراحیهای ارتوپدی)
• بی حرکتی
• شکستگیها
• ضربه به سیاهرگها
• تومورها یا بیماریهای بدخیم
• حاملگی
• ماه اول پس از زایمان
• استفاده از ضدبارداریهای خوراکی
• طولانی شدن استراحت مطلق
• وجود کاتتر ورید مرکزی
• سابقه ترومبوز سیاهرگی عمقی
• آسیب طناب نخاعی
• سکته مغزی
• نشستنهای طولانی مدت یا مسافرت طولانی با اتومبیل، اتوبوس، قطار و هواپیما
• مشکل ژنتیکی که باعث ایجاد ترومبوز (لخته خونی) گردد
• گاهی به علت وریدهای واریسی
• افزایش سن
• چاقی
علایم و نشانه ها
• تورم اندام
• تغییر دما به صورت گرمی و تغییر رنگ پوست به صورت قرمزی در ناحیه
• درد اندام درگیر که ممکن است مبهم یا شدید باشد
• حساسیت در مسیر سیاهرگ درگیر به هنگام لمس عمیق
• احتمال سیانوز(کبودی) که کمتر دیده میشود
• احتمال داشتن علایم مربوط به آمبولی ریه
• خستگی و احساس ناخوشی
روش تشخیص
سونوگرافی روش اصلی تشخیص مشکلات سیاهرگی و وجود لخته در این عروق میباشد ولی برای بررسیهای بیشتر اقدامات تشخیصی تکمیلی نیز میتوان انجام داد.
• استراحت و بالا نگداشتن اندام بالاتر از سطح قلب در روزهای ابتدایی
• تجویز داروهای ضد انعقادی
• استفاده از جورابهای الاستیک
• راه اندازی تدریجی بیمار با توجه به علایم و نشانهها
• روشهای درمان جراحی و اندوواسکولار(با استفاده از ماده حاجب و غیر تهاجمی) طبق نظر پزشک
• اسفاده از استنت در موارد مزمن و بعضی از موارد حاد
اصول پیشگیری
• استفاده از داروهای ضد انعقادی قبل از عمل جراحی (به خصوص در موارد شکستگیهای اندام تحتانی) و بعد از عملهای تعویض مفصل (زانو ویا لگن) و موارد بستری خاص طبق نظر پزشک
• استفاده از جورابهای الاستیک
• حرکات فعال مچ پا و انگشتان
• بالاتر قراردادن اندامها جهت جلوگیری از تورم
• پرهیز از بی حرکتی و نشستنهای طولانی مدت
گرفتگی مزمن سیاهرگ(ورید)
انسداد مزمن و پیشرفته سیاهرگ باعث بروز علایمی مانند تورم اندام و ایجاد زخمهای پیشرفته وریدی در ناحیه ساق میشود که توسط روش ونوگرافی (بررسی سیاهرگ با ماده حاجب)این تنگی یا انسداد مشخص شده و در صورت نیاز توسط استنت(فنر) اصلاح میشود.
استنت گذاری
در این روش، تنگی و انسداد سیاهرگ در موارد مزمن با کمک تجهیزات آنژیو پلاستی ، بالون و استنت گذاری در سیاهرگ برطرف می شود.
این شیوه درمان یکی از پیشرفته ترین و موثر ترین روشهای درمان گرفتگی سیاهرگ میباشد.